به گفته رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران، تولید برنج کشور سالانه حدود ۲.۵ میلیون تن است اما به دلیل کم‌آبی پارسال حدود یک‌ میلیون و ۷۰۰ هزار تن محصول برداشت شد، آماری که از سوی برخی مسؤولان اعلام شد هم آمار دقیقی نبود که همین موضوع موجب شد در ماه‌های پایانی سال گذشته با کمبود عرضه در بازار مواجه شویم و قیمت‌ها افزایش پیدا کند. 

در حالی که باغداران ایرانی با چالش‌های طبیعی و زیست‌محیطی متعددی در تولید میوه دست و پنجه نرم می‌کنند، نبود سازوکار شفاف و نظارت موثر از مزرعه تا خرده‌فروشی، به تشدید نوسانات قیمتی و افزایش فاصله میان نرخ بازار آزاد و میادین میوه و تره‌بار انجامیده است؛ شرایطی که هم تولیدکننده را متضرر می‌کند و هم مصرف‌کننده را در تنگنای معیشتی قرار می‌دهد.

با وجود الزام قانونی برای تعیین نرخ خرید تضمینی ۳۲ قلم محصول کشاورزی تا پایان تیرماه، تاخیر در برگزاری جلسات شورای قیمت‌گذاری به‌ دلیل تحولات اخیر، اجرای به‌ موقع این قانون را با چالش مواجه کرده است؛ این تعلل، برنامه‌ریزی کشاورزان را مختل کرده و تهدیدی جدی برای تحقق اهداف خودکفایی و امنیت غذایی در کشور محسوب می‌شود.

با تصمیم سازمان برنامه و بودجه، واردات گوشت قرمز با ارز ترجیحی متوقف شد؛ اقدامی که به گفته کارشناسان، با حذف یکی از اقلام حیاتی و یارانه‌ای از چرخه توزیع، موجب افزایش قیمت گوشت و کاهش قدرت خرید مصرف‌کنندگان دهک‌های متوسط و پایین جامعه شده است.

در حالی که بازار برنج ایران در آستانه فصل برداشت با نوسانات شدید قیمتی و ابهام در سیاست‌های وارداتی مواجه است، تضاد آشکار میان داده‌های تولید، مصرف و واردات از یک‌سو و ناکارآمدی در تخصیص ارز از سوی دیگر، زنگ خطر جدی برای امنیت غذایی کشور به صدا درآورده است.

در حالی که برنامه‌های بالادستی کشور دستیابی به خودکفایی کامل در تولید محصولات اساسی کشاورزی را هدف‌گذاری کرده‌اند اما چالش‌های ساختاری، اقلیمی و بودجه‌ای تحقق این هدف را با ابهام روبه‌رو کرده‌اند.

تجربه جنگ‌ها نشان می‌دهد زیرساخت‌های غیرنظامی، از جمله مراکز درمانی و امدادی و کارخانه‌های تولید مواد غذایی، از تیررس دشمن در امان نیستند. با این پیش‌زمینه، به‌هم‌زدن امنیت غذایی نیز در آستانه تبدیل‌‌ به یکی از نخستین اهداف جنگ ترکیبی است؛ جایی که پدافند غیرعامل دیگر فقط یک توصیه امنیتی نیست، بلکه یک الزام حیاتی برای بقا و تاب‌آوری ملی است.

پس از روزهای پرتنش ناشی از درگیری نظامی ایران و اسرائیل، اکنون بازار اقلام اساسی کشور به وضعیت عادی بازگشته است. دولت با اتخاذ تدابیر فوری و هوشمندانه، از بروز کمبودهای گسترده در حین جنگ جلوگیری کرد و مشارکت مردم در حفظ آرامش اجتماعی، نقش مهمی در مدیریت این بحران ایفا نمود.

در حالی‌ که سایه جنگ ایران و اسرائیل بر سر کشور سنگینی می‌کند، حفظ امنیت غذایی و تامین اقلام اساسی به یکی از مهم‌ترین اولویت‌های دولت تبدیل شده است. از همین‌رو بازدید میدانی نشان می‌دهد که بازار محصولات کشاورزی و مواد پروتئینی تا این لحظه هیچ نشانی از کمبود یا آشفتگی نداشته‌اند.

با وجود تجاوز اخیر اسرائیل به خاک ایران، بازار کالاهای اساسی در کشور آرام، منظم و تحت کنترل کامل است. مسؤولان حوزه‌های اصناف، کشاورزی و تعاون از استمرار تولید، توزیع روان و وفور اقلام مورد نیاز مردم خبر می‌دهند و تاکید دارند که مردم نباید دچار نگرانی یا رفتارهای هیجانی شوند.